donderdag, november 22, 2007

Kuifje is geen... porno? kunst?


Een arrest dwingt de rechtenhouders van Kuifje en Magritte af te blijven van de "parodiërende" schilderijen van de Deense kunstenaar Ole Ahlberg.

De Deense kunstenaar schildert de stripheld perfect na, maar dan in chique erotische situaties. De inspecteurs Jans(s)en behouden hun waardigheid, zwevend in een compositie van de hemel die letterlijk gejat is uit een schilderij van René Magritte. De rechter baseerde zich op de parodie-exceptie, in 1994 ingeschreven in de Belgische auteurswet. De exceptie op het auteursrecht laat een kunstenaar toe het idioom van een collega gedeeltelijk over te nemen om het te parodiëren. De voorwaarden zijn dat hij kritisch, humoristisch en respectvol tewerk gaat.

"De schilderijen van Ahlberg zijn noch kritisch, noch humoristisch, laat staan respectvol", vindt meester Alain Berenboom, de verdediger van Kuifje en Magritte, die in cassatie gaat. "Potsierlijk!", valt Charly Herscovici hem bij. "Zo krijgt elke kunstenaar het recht om te grabbelen in het oeuvre van een ander om er geld uit te slaan." Dirk Voorhoof, wiens commentaar op het arrest in De Juristenkrant verschijnt, is in zijn nopjes. Hij argumenteert dat het auteursrecht "niet verstikkend" mag zijn en de mogelijkheid moet bieden tot het scheppen van creatieve werken, op basis van de "iconen die auteursrechtelijk beschermd zijn".

"Plagiaat of parodie, that's legal stuff. Ik ben een schilder, ik schilder niet in juridische categorieën. Schilders moeten schilderen wat ze willen", zegt Ahlberg aan Knack.

En hij voegt er aan toe: "Natuurlijk vallen er copyrights te respecteren, bijvoorbeeld de mijne." Dat vraagt om uitleg. In 1998, ten tijde van de affaire-Dutroux, exposeerde Ole Ahlberg in de Brusselse galerie Racines & l'Oeil. Een groep Vlaamse vrouwen protesteerde met pancarten tegen de 'pornografische' inhoud van de schilderijen, nadat ze al de helft van de 1000 in de stad verspreide affiches hadden afgerukt. De commotie bracht twee tv-stations ter plaatse. Advocaten lieten de twee Kuifjeschilderijen verwijderen. De resterende affiches werden voorzien van rode stroken op de plaats van de stripheld en van zijn raket. Drie jaar later kwam Ahlberg naar Brussel met nog meer erotische Kuifjeschilderijen, een expo die de steun genoot van de Deense ambassade. Onder de ogen van de vrouw van de Deense eerste minister, die de expo opende, bevalen de advocaten van Moulinsart de verwijdering en vernietiging van de werken, en de betaling van 10.000 euro. Dat alles binnen 24 uur. "Ik moest onverwijld naar een advocaat lopen en zo is het allemaal begonnen." zegt Ahlberg.

Bron: Knack/belga/08/10/07

Geen opmerkingen: